Almaty Tourism Bureau қазақ асханасы мен мәдениетінің этнографиясы туралы мастер-класс ұйымдастырып, ұлттық тағамдар мен дәстүрлерді дәріптеуді мақсат етті. Бұл шара қонақтарды ерекше аспаздық және мәдени аспектілерге терең үңілдіруге бағытталды, онда әр қатысушы тағамдардың тарихы мен маңызын біліп қана қоймай, оларды дайындауға қатыса алды.
Шақырылған спикерлердің арасында зерттеуші және тарихшы Әлия Болатхан этнографиялық тақырыпты ашуда маңызды рөл атқарды. Әлия қазақтың аспаздық дәстүрінің қалыптасу тарихын, көшпенді өмір салтының тағам дайындау және сақтау әдістеріне әсерін және мәдениеттегі негізгі ингредиенттердің маңызын таныстырды.
Этнограф Айгерім Мұсағажинова қазақ асханасының даналығы туралы баяндап қана қоймай, «Баламық» және «Балғын сүр ет» атты екі бірегей ұлттық тағамды дайындау процесін көрсетті. Ол бұл тағамдардың қазақ халқының ежелгі дәстүрлері мен философиясын қалай бейнелейтінін айтып, олардың мәдени мұраны сақтаудағы маңыздылығын атап өтті.
«Көшпенді асхана, сонымен қатар нео-көшпенді асхана шетелде барған сайын танымал болуда. Түрлі елдерден келушілердің гастрономиялық талғамы әр түрлі болғанымен, біздің асханамызда өзіне тән ерекше дәм бар, ол назар аударады. Қазақ асханасынан әрбір қонақ өзіне ұнайтын тағамды табады. Мысалы, итальяндықтар жылқы етінен дайындалған тартар мен сүйек майын жоғары бағалады, өйткені ол оларға итальяндық “оссобуко” тағамын еске түсіреді», – деп атап өтті Almaty Tourism Bureau-дің PR менеджері Жанар Нұрлыбек. Ол сонымен қатар тағам туралы ерекше контент жасау қалада гастрономиялық туризмді дамытуға қалай ықпал ететінін, ұлттық асхананы алға жылжытуда ерекше ұсыну мен креативті тәсілдердің маңыздылығын атап өтті.
Алматы жыл сайын гастрономиялық астана ретіндегі орнын нығайтып, әлемнің түкпір-түкпірінен туристерді тартып келеді. Қазақстанның дәстүрлі тағамдары – бұл дәмдер мен мәдениеттердің бірегей қоспасы, сондықтан ұлттық аспаздық дәстүрлерге қызығушылық артып келеді. 2024 жылдың 24–25 қыркүйегінде осы өскен қызығушылыққа жауап ретінде қазақ асханасын дәріптеуге және гастрономиялық туризмді дамытуға арналған ауқымды «Gastro Fest» гастрономиялық фестивалі өткізілді.
Фестиваль маңызды оқиғаға айналып, 20 мыңнан астам қонақты, оның ішінде 2 мың шетелдік туристі жинады. Іс-шараға ұлттық және халықаралық асхананың үздік тағамдарын ұсынған 50 мейрамхана, сондай-ақ экологиялық таза жергілікті өнімдерді өндіруші 30 фермер қатысты.
Қысқасы, Қазақстанда гастрономиялық туризмнің дамуға үлкен әлеуеті бар, ол дәм дәстүрлері мен экономикалық мүдделерді біріктіреді. Бұл синергетикалық тәсіл аймақтардың тұрақты дамуы мен ұлттық экономиканы нығайтудағы негізгі факторға айналуы мүмкін.
Гастрономиялық туризмнің артықшылықтары:
1. Жергілікті өндірушілерді қолдау: Туристер жергілікті өнімдерді сатып алады, бұл сұранысты арттырып, фермерлер мен өндірушілерді қолдайды.
2. Ауылдық аймақтарды дамыту: Туризм ауылдық жерлерде инфрақұрылымды дамытып, өмір сүру сапасын жақсартып, жұмыс орындарын ашады.
3. Ұлттық бірегейлікті нығайту: Қазақстан асханасының дәріптелуі аспаздық дәстүрлерді сақтауға және елдің оң имиджін қалыптастыруға ықпал етеді.
Анықтама:
Баламық – бұл талқаннан жасалған дәстүрлі қазақ ботқасы. Талқанда глютен жоқ, сондықтан ол жеңіл сіңіріледі. Бұрын баламық көшпенділердің негізгі тағамдарының бірі болған, әсіресе суық мезгілде, өйткені ол қолжетімді ингредиенттерден оңай дайындалып, өте қоректік болатын. Бұл тағамның сыры – баяу отта ұзақ қайнатылуында, сондықтан ол бай дәмге ие болады.
Балғын сүр ет – бұл қысқы кезеңге дайындалған дәстүрлі қақталған жылқы еті. Етті қақтау және дайындау процесі көшпенділерге қатал климат жағдайында оның қоректік қасиеттерін сақтауға мүмкіндік берді.”
