Қыркүйек айында Қазақстанда жаңа саяси маусым басталады. Қалыптасқан дәстүр бойынша, ол Президенттің Жолдауынан басталады. Биыл Жолдаудың нақты күні әлі белгісіз. Кейінгі екі жылда Қасым-Жомарт Тоқаев халыққа 1 қыркүйекте үндеу жасаған болатын, — деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі.
Сарапшылардан Президенттің Жолдаудағы тапсырмаларының қалай орындалып жатқанын және бұл құжаттың мемлекеттік аппарат үшін неге аса маңызды екенін сұрадық.
Еуразиялық интеграция институтының директоры Азамат Байғалиев Жолдаудағы тапсырмалар әсер етпейтін бірде-бір маңызды мемлекеттік орган жоқ деп санайды.
«Жолдауды орындау туралы айтқанда, бұл құжат орындау тәртібі тұрғысынан бақылауға алынған ең басты құжат екенін түсінуіміз керек. Барлық үкіметтік субъекті бұл құжат бойынша 24/7 режимінде жоғары тұрған және тексеруші органдарға есеп береді. Жолдаудың орындалуы арқылы әрбір басшының, ведомствоның және мемлекеттік аппараттың кәсібилігі анықталады. Бұл иерархиялық жүйенің қисынсыз тілегі емес, Қазақстанның Жолдауының форматының ерекшелігі, онда барлық тапсырма нақты, мақсатты көрсеткіштерді және олардың жетістіктерінің индикаторларын қамтиды», — деді саясаттанушы.
Еуразиялық интеграция институтының директорының айтуынша, Мемлекет басшысының тапсырмаларын орындау бақылауы жүйеленген және үнемі жоғары деңгейде талданады.
«Жолдаудың орындалу деңгейін бағалауда уақытша тұзаққа түспеу керек: Президент қойған міндеттердің көпшілігі күнтізбедегі бір жылға ғана есептелмеген. Олар орта немесе ұзақ мерзімді жобалар. Мысалы, геолого-геофизикалық зерттеу алаңын 2,2 миллион шаршы километрге дейін кеңейту міндеті 2026 жылға дейін қойылған. Агроөнеркәсіптік кешенде өңделген өнімнің үлесін 70 пайызға дейін арттыру үшін де сол мерзім белгіленген. Энергетикалық тиімділік пен энергия тұтынуды 15 пайызға төмендету 2029 жылға дейін жүзеге асырылуы керек.
1,4 гигаватт қосымша энергетикалық қуаттарды енгізу, сондай-ақ Бахты — Аягөз теміржол желісін салу және қайта құру үшін мерзім 2027 жылға дейін белгіленген», — деп түсіндірді ол.
Азамат Байғалиевтің айтуынша, барлық жоба белсенді іске асырылып жатыр. Сонымен қатар, орындау қарқынын бағалауға мүмкіндік беретін аралық нүктелер бар.
«Кең ауқымды құрылыс жұмыстары талап етілмейтін нәрселер өте жылдам іске асырылады. Жаңа мектептер мен ауылдық медициналық орталықтар салынып жатыр, «Самұрық-Қазына» меншігіндегі профильдік емес активтерді жекешелендіру жұмыстары жүргізіліп жатыр, салық салу базасы кеңейтіліп жатыр. Заңсыз шығарылған активтерді қайтару және жаңа инвестициялар тарту бойынша жұмыстар жүргізіліп жатыр. Әйелдер мен балаларды тұрмыстық және басқа да зорлық-зомбылықтардан қорғау шаралары максималды қатаңдатылған. Бұл қастандық әрекеттердің бірден азайғанын білдірмейді – керісінше, құқық қорғау органдарына жүгінулердің көбеюі байқалуы мүмкін», — деп атап өтті саясаттанушы.
Бұл процестер қоғамның мұндай қастандық әрекеттерге төзбеушілігінің артқанын және мемлекеттік ұйымдардың тұрмыстық қылмыскерлермен күресуіне қолдау көрсетуге дайын екенін көрсетеді.
«Алдағы Жолдау туралы айтқанда, қандай да бір сенсацияларды немесе үлкен мәлімдемелерді күтуді тоқтату қажет. Қазіргі Жолдаудың форматы – мемлекеттік саясатты, экономиканы және әлеуметтік саланы одан әрі дамытуға арналған прагматикалық тапсырмалар мен құралдар жинағы», — деді Байғалиев.
Қазақстандық саясаттанушы, «Кемел арна» қоғамдық қорының директоры Замир Қаражанов Президенттің бірқатар маңызды бастамаларды жариялағанын, бірақ барлық тапсырма тиісті түрде орындалмағанын атап өтті.
«Мысалы, судың, соның ішінде ішуге жарамды судың проблемаларын шешуге қатысты өте маңызды мәлімдеме болды. Қазақстан үшін өзекті, бірақ үкіметтің жұмысында бұл байқалмады. Энергетика бойынша да маңызды мәлімдеме болды. Президент соңғы жылдары апаттар жиілегенін есепке алып, жағдайды өзгерту керек екенін айтты. Бірақ өзгерістер байқалмайды», — деп пікір білдірді саясаттанушы.