Сыбайлас жемқорлық-бұл үнемі мұқият зерделеуді, жүйелі көзқарасты, кешенді және жедел қарсылықты қажет ететін қазіргі қоғамның жағымсыз құбылысы. Еліміздегі сыбайлас жемқорлықтың деңгейі мен ауқымы экономикалық дамуды тежейді, инвестициялық ахуалға теріс әсер етеді, елдің имиджін, Қазақстан Республикасымен ынтымақтастыққа халықаралық қызығушылықты төмендетеді. Осыған байланысты сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес Қазақстанның мемлекеттік саясатының негізгі басымдығы болып табылады.
Соңғы 12 жылда Қазақстан Республикасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес үшін белгілі бір заңнамалық база қалыптасты. Осылайша, сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес саласындағы нормативтік құқықтық база ұлттық заңнаманы қолданыстағы халықаралық стандарттарға жақындатқан 17 заңмен жетілдірілді.
«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті одан әрі күшейту мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Заңының:
- Айыппұл санкцияларын ұлғайту және мүлікті тәркілеуді енгізу арқылы сыбайлас жемқорлық қылмыстар мен құқық бұзушылықтар жасағаны үшін лауазымды адамдардың жауапкершілігін күшейту;
- Мемлекеттік органдардың, мемлекеттік ұйымдардың және мемлекеттік қатысу үлесі бар ұйымдардың басшыларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бойынша тікелей міндет жүктеу;
- Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың жолын кесуге және ашуға жәрдемдесуге бағытталған азаматтардың қызметін көтермелеу тетіктерін қамтитын Азаматтардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы мінез-құлқын ынталандыру жөніндегі шараларды белгілеу;
- «Корпоративтік сыбайлас жемқорлыққа»қарсы іс-қимыл шараларын әзірлеу.
Сыбайлас жемқорлық көріністерін болдырмау мақсатында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Мемлекеттік қызмет және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңымен заңнамаға мыналарды белгілеуге бағытталған түзетулер енгізілді: - Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасау қаупі жоғары лауазымдардың тізбелерін айқындау үшін негіздер;
- Осы лауазымдарға кіру және қызмет өткеру үшін жоғары талаптар;
- Аталған лауазымдарға орналасуға үміткер адамдар үшін оларға қатысты сыбайлас жемқорлыққа қарсы мінез-құлықты сақтау мәніне арнайы тексерулер қолдану мүмкіндігі туралы міндеттемелер.
Барлық мемлекеттік органдар сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі ведомстволық бағдарламалар мен жоспарларды қабылдайды, онда сыбайлас жемқорлыққа қарсы түрлі іс-шаралар құрылған.
Сыбайлас жемқорлық әлеуметтік құбылыс ретінде қазіргі уақытта саяси дамуға қарамастан әлемнің барлық дерлік елдерінде, оның ішінде Қазақстанда да өмір сүруін жалғастыруда, тек ауқымында ғана ерекшеленеді. Сыбайлас жемқорлық әлеуметтік-экономикалық даму, нарықтық экономика құру, инвестициялар тарту процесін тежейді. Демократиялық мемлекеттің саяси және қоғамдық институттарына теріс әсер етеді, елдің болашақ дамуына елеулі қауіп төндіреді. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес Қазақстандағы мемлекеттік саясаттың негізгі басымдықтарының бірі ретінде айқындалған.
Студенттердің сыбайлас жемқорлыққа қарсы дүниетанымын қалыптастыру мақсатында университетте тұрақты негізде «Таза сессия» штабы жұмыс істейді. Штаб қызметінің басты идеясы жастармен кездесулер өткізу және сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманы, сыбайлас жемқорлық ұғымын түсіндіру, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шараларын жетілдіру, студенттер арасында заңдылық пен сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәртіпті орнату, сыбайлас жемқорлық құбылыстарына қарсы іс-қимыл рухында тәрбиелеу болып табылады.
Жастардың алған білімдері олардың өмірінде сыбайлас жемқорлықтың кез-келген көріністерімен байланыста болмауына көмектеседі деп сенгім келеді.
Шымкент қаласы мамандандырылған ауданаралық әкімшілік сотының бас маман – сот мәжілісінің хатшысы Айтуре Әсел