Сыбайлас жемқорлық – қазіргі заманғы мемлекеттердің орнықты дамуына айтарлықтай қауіп төндіретін күрделі әлеуметтік, саяси және экономикалық мәселе. Бұл құбылыс мемлекеттік басқару тиімділігін әлсіретіп, азаматтардың билік институттарына деген сенімін төмендетеді, сонымен қатар қоғамдық ресурстардың әділетсіз бөлінуіне алып келеді. Ол қоғамның жан-жақты дамуына кедергі келтіретін басты факторлардың бірі ретінде қарастырылады. Сыбайлас жемқорлық тек мемлекеттік басқару жүйесіне ғана емес, сонымен қатар экономикалық өсімге, әлеуметтік әділетке және ұлттық қауіпсіздікке де жағымсыз ықпалын тигізеді. Сондықтан Қазақстан үшін де бұл мәселемен жүйелі түрде күресу – басты басымдықтардың бірі.
Сот саласы – құқықтық мемлекеттің негізгі тіректерінің бірі. Оның әділетті әрі ашық жұмыс істеуі заң үстемдігін қамтамасыз етеді. Бұл салада сыбайлас жемқорлықпен күрес жүргізу – әділетті мемлекет құру жолындағы маңызды бағыттардың бірі. Құқықтық реформаларды іске асырумен қатар, қоғам тарапынан бақылау да қажет. Сот хатшылары мен басқа да сот қызметкерлері бұл күресте маңызды рөл атқарады. Судьялармен қатар, сот приставтары, заңгерлер мен әкімшілік қызметкерлер бірлесе әрекет ете отырып, ашықтықты қамтамасыз етіп, парақорлықтың алдын алуға күш салуы тиіс. Қазақстандағы сот жүйесінде халықаралық тәжірибелерге сүйене отырып, әр маман өз қызметін адал орындап, кәсіби этиканы сақтауы қажет. Бұл тек сыбайлас жемқорлықты азайтуға емес, сонымен қатар халықтың сот билігіне деген сенімін нығайтуға мүмкіндік береді.
Қорыта келгенде, сыбайлас жемқорлықпен күрес – кешенді және ұзақ мерзімді стратегияны қажет ететін маңызды міндет. Бұл бағытта құқықтық, институционалдық және мәдени құралдарды тиімді үйлестіру қажет. Қазақстанның болашақтағы табысты дамуы – сыбайлас жемқорлықтың деңгейін төмендетіп, қоғамда адалдық пен әділеттілік қағидаттарын орнықтырумен тығыз байланысты. Сондықтан бұл мәселені шешуде мемлекет, азаматтық қоғам және әрбір азамат күш біріктіруі тиіс.
Меңдеш Әсемай Айдынғалиқызы
Маңғыстау облысының кәмелетке
толмағандардың істері жөніндегі
мамандандырылған ауданаралық
сотының жетекші маманы
