Әр мемлекеттің сүйенері – Конституция. Елдегі барлық заңдардың, құқықтық құжаттардың бастауы саналатын Конституцияның арқасында қоғамда даму болады, азаматтар арасында татулық пен тыныштық орнайды. Міне, Қазақстанның тәуелсіз ел ретінде қалыптасып, әлемдегі озық мемлекеттер сапына қосылсақ деген қадамын нығайтуға сеп болып отырған Конституциямыздың қабылданғанына биыл 30 жыл толып отыр.
Қазақ «Отызында орда бұзбаған, қырқында қамал алмаған» деген тағылымды сөзді тегін айтпаған. Отыз жыл жоспарлаған істерді жүзеге асырып, межелі биікке жету үшін жеткілікті уақыт. Оны Конституцияның отыз жылдық белесіне тарихи шолу жасағанда анық аңғаруға болады. Осы жылдар ішінде Ата Заңымыз мемлекеттегі заңдық базаның қалыптасып, барлық саланың жандануына септігін тигізді. Ата Заңға арқа сүйеген сүйеген азаматтардың да алған асуы, жеткен жетістіктері аз емес.
Отыз жылда мемлекетіміз қаншама елдермен экономикалық, сауда, әлеуметтік, саяси, құқықтық қарым-қатынасын жндандырып, халықаралық аренада танымал мемлекеттің біріне айналды. Конституцияның пәрмені мықты, ықпалы зор болғандықтан, ел азаматтарының тек туған жерде ғана емес, шетелдерде де құқығының тапталмауына, бостандығының шектелмеуіне, мүддесінің бұзылмауына құқықтық негіз қаланды. Соның арқасында Қазақстан азаматтары әлемнің әр түкпіріне алаңсыз саяхат жасап қоймай, білімін жетілдіруге, тәжірибесін шыңдауға, жұмыс істеуге, кәсібін жандандыруына мүмкіндік алып отыр. Конституция арқылы құқығының қорғалатынына сенген отандастарымыз шетелдерде кәсібін ашып, лайықты табыс тауып жүр. Осының бәрі елге деген қамқорлықты заңдық тұрғыда сауатты бекітудің арқасы екені ақиқат.
Халықтың арқасүйер темірқазығы – Конституция. Бұл жолда мемлекет мүддесін қамтамасыз етіп, азаматтардың конституциялық құқығын қорғауды басты міндеті санайтын күштік құрылымдар мен сот саласының атқарып отырған рөлі ерекше.
Елде қауіпсіздік пен тыныштықтың, татулық пен заңдылықтың салтанат құрғаныны көзі жеткен шетелдік инвесторлар да Қазақстанмен байланыс орнатып, өзінің кәсібін жүргізуге ынта танытатынын жиі байқаймыз. Өйткені, татулық болмаған елде тең құқылы тірлік кешіп, табыс табу қиын. Шетелдіктердің білім ордаларын, жұмыс орындарын іздегенде Қазақстанды таңдайтыны да сондықтан.
Осы тұрғыдан алғанда Ата Заң – азаматтық қоғам мен құқықтық мемлекеттің өзегін бекемдеген басты тірек. Сондықтан да Конституция күні – әр қазақстандық үшін жүрек төріндегі ерекше мереке. Ал сот жүйесі – Конституцияның мызғымастығының, пәрменінің кепілі. Содан болар, 2022 жылы арнайы Судья және сот қызметкерлері күні бекітілгенге дейін 30 тамыз сот саласының кәсіби мерекесі ретінде аталып өтіліп келді. Талай жылдар бойы Конституция күнінде сот саңлақтарын марапаттап, сот жүйесіне қатысты ізденістер мен іркілістерді талдау жыл сайынғы дәстүрге айналған еді. Осының өзі заң мен соттың егіз ұғым екенін айғақтайды. Шын мәнінде соттың бағдар етері де заң мен ар.
Ендеше, Қазақстанның беәбітшіліктің бесігі болып, ертеңгі күнге деген сенімімізді нығайтқан Конституцияның отыз жылдық мерейтойы құтты болын! Бас құжатымыз алдағы уақытта да Отанымыздың гүлденуіне, азаматтардың өсіп-өркендеуіне жол ашсын!
Бүгінгі жаһандану дәуірінде қоғамның тұрақты дамуы мен әділетті Қазақстанның құрылуы – әрқайсымыздың саналы, жауапты әрекетімізге тікелей байланысты. Біз бейбітшілік пен даму кезеңінде өмір сүріп отырмыз, бұл – үлкен мүмкіндік пен жауапкершілік. Сол себепті, әр адам өз мүмкіндігін толық пайдаланып, елдің өркендеуіне үлес қосуы қажет. Тәуелсіздігіміз тұғырлы, егемендігіміз еңселі болуы тек Конституцияға ғана емес, сол заңды мүлтіксіз сақтайтын сіз бен бізге байланысты. Сондықтан азат елдің ұрпақтары Ата заңын ардақтап өссін!
Ғалия Абимұрат, Алматы қаласы
Әуезов аудандық №2 сотының судьясы
