Түркістан облысының орталығы Түркістан қаласында есірткіге қарсы күресті күшейту мақсатында «Нашақорлыққа жол жоқ, біз өмірді таңдаймыз!» атты кең ауқымды форум өтті. Бұл маңызды іс-шара Түркістан облысының прокуратурасы мен облыстық полиция департаментінің бірлескен бастамасымен және облыс әкімдігінің тікелей қолдауымен ұйымдастырылды. Форумның негізгі мақсаты — қоғамды нашақорлықтың зияны туралы жастарға толық қанды ақпарат беру, есірткі заттарының таралуына қарсы бірлескен әрекеттерді талқылау және салауатты өмір салтын насихаттау болып табылады.
Ауқымды шараға Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің орынбасары Айдар Сайтбеков арнайы келіп қатысты. Оның қатысуы форумның маңыздылығын одан әрі арттырды. Сонымен қатар, іс-шараға Түркістан облысының әкімі Дархан Сатыбалды, Түркістан облысының прокуроры Мұрат Тілеуберді, Полиция департаментінің бастығы Мұрат Қабденов және басқа да мемлекеттік мекемелердің басшылары, бұрын сотты болған азаматтар, қоғам қайраткерлері, жастар ұйымдарының өкілдері мен қала тұрғындары қатысты. Жалпы қатысушылар саны 1000-нан асты.
Форумның ашылу салтанатында Түркістан облысының әкімі Дархан Сатыбалды сөз сөйлеп, есірткіге қарсы күрестің маңыздылығына тоқталды:
– Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев 2024 жылғы 2 қыркүйектегі «Әділетті Қазақстан: заң мен тәртіп, экономикалық өсім, қоғамдық оптимизм» атты Қазақстан халқына Жолдауында есірткі саудасына және нашақорлыққа қарсы күресу маңызды міндет екенін ерекше атап өтті. Біз заң мен тәртіп, білім мен парасат үстемдік ететін қоғам құруымыз қажет. Есірткісіз қоғам құру – әрбір азаматтың алдында тұрған басты міндет деп есептеймін, — деп атап өтті қала әкімі.
Есірткінің, оның ішінде синтетикалық есірткінің таралуы болашақ ұрпақтың әл-ауқатына үлкен қауіп төндіретіні анық. Облыс аумағындағы барлық білім беру ұйымдарында «Біз нашақорлыққа қарсымыз!», «Жастар спортпен бірге», «Біз салауатты өмір салтын ұстанамыз!», «Есірткіге жол жоқ!» атты ұрандармен арнайы іс-шаралар тұрақты түрде өткізілуде. Бұл шаралар арқылы біз жастардың санасына есірткінің зияны туралы ақпаратты жеткізіп, оларды салауатты өмір салтына баулуымыз қажет.
Елімізде есірткі, психотроптық заттар мен оның аналогтары – «Трамадол» секілді дәрілік препараттар психотроптық заттардың қатарына енгізілген. Бұл қылмысқа барғандардың жазасы қатаңдатылды. «Трамадолға» құмар жастардың қатары көбейгені облыс тұрғындарымен кездесу кезінде жиі көтерілген болатын. Оның жолын кесу үшін облысымызда ауқымды жұмыстар қолға алынды. Нәтижесінде өткен жылы «Трамадол» психотроптық затымен байланысты 30-дан астам қылмыс тіркелді. Қазіргі таңда психотроптық заттардың заңсыз айналымымен күрес күнделікті жүргізілуде. Бұл жұмыстар ары қарай да жалғаса береді.
Өңірде қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында 2023 жылы облыстық бюджеттен 19,3 млрд теңге бөлінді. Оның ішінде 243 млн теңгеге 30 қызметтік автокөлік сатып алынды. Ал 2024 жылға 20,5 млрд теңге қарастырылды. Оның ішінде 295 млн теңгеге 52 қызметтік автокөлік лизинг арқылы сатып алынды. Бұл бөлінген қаржылар ішкі істер органдарының материалдық-техникалық жарақталуына бағытталған. Жаңа техника мен жабдықтар полиция қызметкерлерінің жұмыс тиімділігін арттырып, қылмыспен күресуде көмектеседі.
- Түркістан – қасиетті өңір. Қасиетті өңірде есірткінің, жаман әдеттердің таралуына жол берілмеуі тиіс. Біздің міндетіміз – жастарымызды жаман әдеттерден қорғап, оларды білім мен мәдениетке, спортқа баулу. Бұл бағытта барлық қоғам болып бірлесіп жұмыс істеуіміз қажет, – деді Дархан Сатыбалды.
Жиын барысында спикер ретінде келген елге белгілі азаматтар өте қажетті мағлұматтарды баяндап, профилактикалық сұхбат жүргізіп, өмірлік тәжірибелерімен бөлісті. Олар салауатты өмір салтын ұстануға, жаманнан жиренуге шақырды. Қоғамдағы өзекті мәселе болып тұрған есірткіге қатысты қылмыстардың алдын алу, нашақорлыққа тосқауыл қою бағытында өз ойларын білдіріп, көпшілікпен пікір алмасты. Олардың қатарында ҚР ІІМ Есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл департаменті бастығының орынбасары Бақытжан Әмірханов, ҚР Мәжіліс депутаты, белгілі спортшы Ардақ Назаров, Қазақстанның жетекші психиатр-наркологы Нәби Есімов пен қоғам қайраткері, ұлағатты ұстаз Оразкүл Асанғазы болды.
Форумды актер әрі қоғам белсендісі Әділ Ахметов жүргізсе, танымал әнші Қуандық Рахым өзінің әсем әндерімен шараның көркін келтірді. Олардың қатысуы жастардың назарын аударып, іс-шараның әсерлі өтуіне ықпал етті.
Форумның шымылдығы жастардың синтетикалық есірткіні қолдануы, жалпы оның кез келген адам үшін тигізетін кері әсері, есірткі түрлерін сату, егу, тасымалдау үшін қылмыстық жауаптылық бар екені және тағы басқа түрлі жағдайларды мысал еткен театрландырылған қойылыммен түрілді. Бұл қойылым көрермендердің көңілінен шығып, олардың есірткі мәселесіне тереңірек қарауына септігін тигізді. Сонымен қатар, есірткі қылмысына қарсы атқарылған жұмыстар мен қабылданып жатқан шаралар туралы арнайы бейнеролик көрсетілді. Онда полиция қызметкерлерінің күнделікті қызметі, есірткі тасымалдаушыларды ұстау операциялары, нашақорлықтың салдары туралы нақты деректер мен статистикалық мәліметтер берілді.
Іс-шарада сөз алған құрметті қонақтар қоғам назарын «ғасыр дерті», яғни есірткіге, нашақорлыққа қарсы иммунитетті қалыптастыруға аударып, форумның маңыздылығын атап өтті.
– Біз бүгін өте маңызды мәселені талқылауға жиналдық. Есірткі – қоғамның қас жауы, ол біздің болашағымызды ұрлайды. Жастарымыздың денсаулығы мен өмірі біз үшін ең қымбат байлық. Сондықтан біз оларды қорғауымыз қажет. Спортпен шұғылданып, білімге ұмтылып, салауатты өмір салтын ұстану – әрбір жастың міндеті. Біз, ересектер, оларға үлгі көрсетуіміз керек, — деді ҚР Мәжіліс депутаты Ардақ Назаров.
Форум барысында қатысушылар арасында ашық пікір алмасу ұйымдастырылды. Жастар өздерін қызықтырған сұрақтарын қойып, мамандардан толық жауап алды. Бұл диалог форматындағы кездесу көпшіліктің көңілінен шығып, пайдалы ақпарат алуға мүмкіндік берді.
Жиын соңында «Нашақорлыққа жол жоқ, біз өмірді таңдаймыз!» ұранымен тиісті құрылымдар алдағы уақытта бірлесіп жұмыс істеуге уағдаласты. Алдын алу үшін ұсыныстар білдіріліп, нақты тапсырмалар жүктелді. Қатысушылар есірткімен күресте тек құқық қорғау органдары емес, бүкіл қоғам атсалысуы керек деген пікірге келді.
Форум аяқталғаннан кейін де қатысушылар бейресми жағдайда әңгімелесіп, байланыстарын нығайтты. Бұл іс-шараның тек бір күндік шара емес, ұзақ мерзімді ынтымақтастықтың бастауы болатыны анық.
Қорытындылай келе, Түркістан қаласында өткен бұл форум есірткіге қарсы күресте маңызды қадам болып табылады. Мұндай іс-шаралар қоғамның назарын өзекті мәселелерге аударып, оларды шешуде бірлескен әрекеттерді талап етеді. Есірткісіз қоғам құру – әрбір азаматтың міндеті, сондықтан біз бірлесе отырып, бұл мақсатқа қол жеткізе аламыз.
Алдағы уақытта Түркістан облысында есірткіге қарсы күресті күшейту мақсатында қосымша шаралар жоспарлануда. Білім беру ұйымдарында тақырыптық сабақтар, спорттық жарыстар, мәдени іс-шаралар ұйымдастырылып, жастарды салауатты өмір салтына баулу жұмыстары жалғасын табады. Сонымен қатар, құқық қорғау органдары есірткі тасымалы мен саудасына қарсы операцияларды күшейтіп, қылмыскерлерді анықтау мен ұстауда заманауи технологияларды қолдануды арттырады.
Жергілікті билік өкілдері де бұл мәселеге бей-жай қарамай, қажетті қолдау көрсетуде. Облыс әкімдігі қоғам белсенділерімен, үкіметтік емес ұйымдармен, жастар ұйымдарымен бірлесіп, есірткіге қарсы күресті үйлестіруді жоспарлап отыр. Бұл бағытта арнайы бағдарламалар әзірленіп, қаржыландыру көздері қарастырылуда.
Тұрғындар арасында да есірткіге қарсы көзқарасты қалыптастыру маңызды. Ата-аналар, ұстаздар, үлкен буын өкілдері жастармен ашық сөйлесіп, олардың мәселелеріне көңіл бөліп, дұрыс бағыт-бағдар беруі тиіс. Бұл қоғамдағы өзара түсіністік пен қолдауды арттырады.
Бұқаралық ақпарат құралдары да есірткіге қарсы насихат жұмыстарын жүргізіп, халықты ақпараттандыруда белсенділік танытуда. Теледидар, радио, газеттер мен интернет ресурстары арқылы халыққа қажетті мәліметтер жеткізіліп, алдын алу шаралары туралы хабардар етуде.
Осылайша, Түркістанда өткен форум есірткіге қарсы күресте қоғамның барлық салаларын біріктіріп, бірлескен әрекеттердің қажеттілігін көрсетті. Бұл бағыттағы жұмыстар алдағы уақытта да жалғасын тауып, өз нәтижесін беретініне сенім мол.
