Еліміздің тәуелсіздік алуымен бірге қазақ тіліміз мемлекеттік мәртебеге ие болды. Қазақ тіліміз дамып, оның қоғамдық маңызы арта түсті. Қазақстан Республикасындағы «Тіл туралы» заңының 4-бабында «Мемлекеттік тіл – мемлекеттің бүкіл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттік басқару, заң шығару, сот ісін жүргізу және іс қағаздарын жүргізу тілі» делінген. Мемлекеттік тіл – мемлекеттің бүкіл аумағында, қоғамдық қатынастардың барлық салаларында қолданылатын тіл болғандықтан, жүргізілетін барлық іс-қағаздары мен құжаттар мемлекеттік тілде болуы тиіс. Өйткені өркениетке құлаш ұратын елдің өрісі қашанда білікті де, саналы ұрпақпен кеңеймек. Әлемдегі мүйізі қарағайдай елдердің санатына енуді көздеген халықтың басты мақсаты да сауатты ұрпақ тәрбиелеу. Сонымен қатар, сот жүйесінде іс қағаздарын мемлекеттік тілде жүргізу мәселесіне жіті көңіл бөлінуде. Ресми құжаттар негізінен мемлекеттік тілде жазылады, ал орыс тілінде жазылған құжаттың аударма нұсқасы болуы бұлжымас талап.
Статистикалық мәліметке сүйенетін болсақ, Қызылорда облысының кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотында мемлекеттік тілде қаралған сот істерінің саны 2023 жылдың 9 айында 674 азаматтық іс келіп түскен, яғни мемлекеттік қазақ тілінде 592 іс, орыс тілінде 82 іс, яғни орыс тіліндегі құжаттардың көрсеткіші- 12,2% пайызды құраса. 2023 жылдың 9 айында 30 қылмыстық іс түскен, 28 іс қазақ тілінде 2 іс орыс тілінде, яғни орыс тілінде келіп түскен құжаттардың саны 6,7% пайыз құрап отыр. 2023 жылдың 9 айында 137 әкімшілік іс келіп түсті. Қазақ тілінде-131 іс, орыс тілінде -6 іс, яғни орыс тілінде келіп түскен құжат- 4,4% пайызын құрайды.
Өңірімізде мемлекеттік тілдің қолданыс аясын кеңейту мақсатында облыс соттар осы бағытта түрлі іс-шаралар атқаруда.
Қазақ тілі – біздің рухани негізіміз. Біздің міндетіміз – оны барлық салада белсенді пайдалана отырып дамыту, тілдің қолданылу аясын арттыруға күш салу. Қазірігі таңда мемлекет тарапынан тілдік қорымызды үздіксіз жетілдіріп отыру үшін заңдар қабылданып, бағдарламалар жасалған. Осы мүмкіндіктерді пайдаланып мемлекеттік тілдің қолдану өрісін кеңейту өз қолымызда.
Қызылорда облысының кәмелетке
толмағандардың істері
жөніндегі мамандандырылған
ауданаралық соты
