Бұл мемлекеттің тек сот билігінің қызметінде ғана емес, сонымен бірге соттың сот төрелігін жүзеге асыруына ықпал ететін лауазымды тұлғалардың (прокурор, тергеуші, тергеу жүргізетін адам) тәуелсіздігін қорғауға беретін маңыздылығын көрсетеді.
Сот актісі-қылмыстық, азаматтық немесе әкімшілік істі мәні бойынша шешетін соттың құқық қолдану актісі. Соттар бірінші, апелляциялық, кассациялық және қадағалау сатыларына бөлінеді.
Төрелік іс жүргізу құқығы-қаралуы заңмен төрелік соттардың құзыретіне жатқызылған заңды тұлғалар мен өзге де істер арасындағы даулар бойынша сот төрелігін іске асыру барысында Төрелік соттың және сот процесіне басқа да қатысушылардың қызметін регламенттейтін құқықтық нормалардың жиынтығы.
Қылмыстық іс жүргізу құқығы-сот, прокуратура, тергеу және анықтау органдарының қылмыстық істерді қозғау, тергеу, тергеу және шешу жөніндегі қызметін реттейтін құқық саласы.
Әкімшілік сот-нақты мемлекеттің заңында белгіленген іс жүргізу тәртібімен әкімшілік істерді қарау және шешу нысанында сот төрелігін жүзеге асыратын мемлекеттік орган. Іс жүргізу құқығы-іс жүргізу тәртібін, материалдық құқық нормаларын іс жүзінде іске асыру және орындау рәсімдерін реттейтін норма. Іс жүргізу құқығы материалдық заңмен тығыз байланысты, өйткені ол оны жүзеге асыру және қорғау үшін қажетті іс жүргізу нысандарын бекітеді. Сот процесінің келесі негізгі формалары бар: конституциялық, азаматтық іс жүргізу әрекеттері және азаматтық істер бойынша сот төрелігін жүзеге асыру кезінде туындайтын іс жүргізу қатынастары.
Қарағанды қаласының Әлихан Бөкейхан аудандық
сотының судьясы А.Т.Жуванышева
